12 pytań, które trzeba zadać podczas migracji systemów IT do chmury

Przeniesienie danych, procesów przetwarzania, funkcjonalności biznesowych lub aplikacji do chmury może stać się źródłem wymiernych korzyści biznesowych. Duże oczekiwania względem modelu cloud computing mogą jednak przyćmić potencjalne ryzyka związane z migracją oraz późniejszym wykorzystywaniem zasobów chmurowych. Ryzyko dotyczy zarówno środowisk chmury prywatnej, jak i publicznej. Szanse wystąpienia poważnych problemów maleją, jeśli sama migracja systemów IT do chmury zostanie odpowiednio przygotowana i przeprowadzona w skoordynowany sposób.

1. Którego dostawcę i jaką technologię wybrać?

Oferta usług chmurowych jest dziś bardzo szeroka, co daje szansę wyboru rozwiązania, które będzie dobrze dopasowane do potrzeb każdej organizacji. Wśród najpopularniejszych dostawców usług chmury wymienia się firmy: Amazon, Microsoft, Google, Salesforce, SAP, IBM i Oracle. Każdy z tych dostawców posiada mocne i słabe strony.

Niektóre chmury oferują nadzwyczajną skalowalność, inne z kolei można bardziej dostosować pod kątem konkretnej organizacji, szczególnie w zakresie zarządzania chmurą. Niektórzy dostawcy koncentrują usługi bardziej na warstwie zasobów i środowiska uruchomieniowego, inni zaś – aplikacji. Należy jednak pamiętać, że wybierając dostawcę usług zwykle nie warto kierować się jego pozycją w rankingach, zwłaszcza, jeśli jego konkurencja oferuje funkcjonalność, która lepiej pasuje do potrzeb firmy.

2. Samodzielnie, czy z pomocą partnera?

Samodzielna migracja systemów IT do chmury jest dość trudna i podatna na błędy, szczególnie, jeśli taki projekt jest realizowany po raz pierwszy. Wobec braku doświadczenia lepiej skorzystać z pomocy partnera, który wykonywał już te zadania wielokrotnie i jest w stanie potwierdzić to referencjami. Wsparcie specjalistyczne na pozór wydaje się zbędną i kosztowną usługą, ale w dłuższej perspektywie samodzielna migracja – prowadzona przez niedoświadczony zespół – będzie niosła ze sobą o wiele większe koszty, niż początkowo planowano.

3. Jakie są granice skalowalności?

Na etapie rozpoznania technologii warto poznać granice skalowalności i przyrównać je do planowanych potrzeb w nieco dłuższej perspektywie. Jednym z bardziej kłopotliwych i kosztownych błędów będzie migracja do jednego dostawcy, a następnie poszukiwanie następnego dostawcy i kolejna migracja, gdy skalowalność pierwszego wdrożenia w dłuższej perspektywie nie wystarczy.

4. Jak określić poziom kosztów?

Określenie kosztów nie zawsze jest proste, a faktyczna wycena zazwyczaj dalece odbiega od pozycji opublikowanych w cenniku. Dla poprawnej oceny kosztów należy uwzględnić m.in. detale pracy aplikacji w środowisku chmurowym, w tym komunikację i zasoby. W wielu przypadkach dostawca wprowadza dodatkowe opłaty związane z wiadomościami, pasmem, czy odwołaniami API. Niekiedy opłaty różnią się zależnie od lokalizacji geograficznej. Po uwzględnieniu wszystkich opłat można te koszty oszacować na podstawie rzeczywistego użycia aplikacji pracującej obecnie we własnym centrum danych. W praktyce oznacza to, że organizacja musi posiadać choćby uproszczone szacunki zasobów (storage, CPU, transfer, połączenia) używanych przez oprogramowanie.

5. Jak zaplanować migrację systemów IT do chmury?

Od precyzji i poprawności planów zależy sukces migracji, jest to najważniejszy etap całego procesu. W pierwszej kolejności zazwyczaj migruje się mniej krytyczne aplikacje, które można stosunkowo łatwo przenieść. Uzyskane w ten sposób doświadczenie ułatwi późniejsze prace przy skomplikowanych aplikacjach. Podobnie w pierwszej kolejności migruje się te porcje danych i aplikacji, które do chmury najłatwiej przenieść.

6. Czy potrzebne będą zmiany w architekturze aplikacji?

Zazwyczaj migracja systemów IT do chmury oznacza konieczność wprowadzenia zmian. Systemy działające w klasyczny sposób i w obrębie firmowego data center będą inaczej komunikować się między serwerami usługowymi i sieciami w chmurze. Ze względu na różnice techniczne, migracja będzie zatem wymagać zmian w obrębie oprogramowania.

7. Jak ocenić wydajność i sprawność działania aplikacji przeniesionych do chmury?

Problemy wydajnościowe spowodowane ograniczeniami skalowalności klasycznego środowiska bywają jednym z głównych powodów, dla których firmy rozważają migrację do chmury. Mimo to nie zawsze aplikacje w chmurze będą działać szybciej. Niekiedy trudno będzie osiągnąć nawet te poziomy wydajności, które aplikacja osiągała w klasycznym środowisku. Przyczyną niepowodzeń mogą być wąskie gardła obecne w rozproszonych środowiskach. Nawet znaczący nadmiar przestrzeni dyskowej lub mocy obliczeniowej nie zrównoważy ograniczonego pasma. Jest to jeden z częściej popełnianych błędów – przy migracji aplikacji należy koniecznie uwzględnić potrzeby aplikacji, z odpowiednim zapasem. Tej potrzeby nie można jednak spełnić, jeśli nie zna się faktycznych potrzeb oprogramowania.

8. Czy dział IT jest na gotowy na chmurę? Czy gotowi są użytkownicy?

Każda migracja systemów IT do chmury wiąże się z przerwą w pracy lub zmianą funkcjonalną. Przy planowaniu migracji należy uwzględnić przestój niezbędny do samego procesu migracji. Dział IT jest w tej szczególnej pozycji w stosunku do innych departamentów, że musi dysponować szerszą i głębszą wiedzą już na wczesnym etapie projektu.

9. Jak będzie przebiegać utrzymanie aplikacji w chmurze?

Zarządzanie aplikacją nie kończy się w momencie migracji do chmury. Oprogramowanie trzeba będzie utrzymywać także w nowym środowisku. Procesy znane z pracy w środowisku on-premise, takie jak aktualizacja kodu, troubleshooting i zarządzanie wydajnością również będą miały zastosowanie w chmurze. Ze względu jednak na różnice w konstrukcji środowiska i aplikacji trzeba będzie zmodyfikować istniejące plany i procedury operacyjne.

10. Jakie zmiany w polityce bezpieczeństwa będą niezbędne?

Z racji na mniejszą kontrolę nad wszystkimi aspektami pracy aplikacji, organizacja będzie musiała dostosować procedury i założenia polityki w ścisłej współpracy z dostawcą usług chmurowych. Aplikacje mogą być eksploatowane w naprawdę bezpieczny sposób nawet jeśli firma nie będzie właścicielem sprzętu, na którym te aplikacje pracują. Reguły bezpieczeństwa powinny być zmienione także w aspekcie reakcji na ewentualne naruszenia bezpieczeństwa. Wymaga to m.in. ponownej oceny ryzyka.

11. Jak przenosić dane?

Proces kopiowania danych ze środowiska klasycznego do chmurowego można zrealizować na różne sposoby, zależnie od rozmiaru bazy i pracującej z nią aplikacji. Jeśli danych jest naprawdę niewiele, wystarczy przekopiować je przez normalne łącze internetowe. Podejście to ma jednak istotne wady przy dużych aplikacjach, gdy proces kopiowania trwałby niezwykle długo lub wiązałby się z wysokimi, naliczonymi przez operatora chmurowego, opłatami za transfer. Ilość danych w tranzycie można zmniejszyć za pomocą kompresji, ale niekiedy jedyną alternatywą dla długiego i kosztownego transferu będzie przesłanie fizycznego nośnika do zdalnej lokalizacji.

Proces przenoszenia danych musi być także sprawdzony pod kątem bezpieczeństwa. Każda tymczasowa lokalizacja musi być tak samo zabezpieczona jak docelowa, ponadto należy zapewnić ochronę kryptograficzną podczas samego transferu. W przypadku bazy danych należy pamiętać, że migracja może okazać się procesem trudnym i wymagającym odpowiednich narzędzi. Należy się także upewnić, że migracja nie naruszy ograniczeń związanych z nową strukturą lub nowym motorem bazodanowym.

12. Jak przenosić aplikacje?

Po przeniesieniu aplikacji należy upewnić się, że nie będzie ona przywiązana do docelowego środowiska chmurowego, utrudniając przy tym ewentualną migrację do innego dostawcy w przyszłości. Główną przeszkodą stanowią przy tym metadane. Same maszyny wirtualne można stosunkowo łatwo przenosić, ale metadane są zazwyczaj specyficzne dla danej platformy.

Po przeprowadzeniu samej migracji danych i aplikacji, dział IT musi sprawdzić, czy proces ten rzeczywiście zakończył się sukcesem i wszystkie aplikacje działają w docelowym środowisku. Testowanie może być zadaniem trudniejszym niż się to na pozór wydaje. Naturalną odpowiedzią działu IT będzie strategia automatyzowanych testów, które udzielą odpowiedzi na istotne pytania: czy aplikacja działa i jest dostępna dla użytkowników, czy zawiera wszystkie dane, czy wszystkie komponenty komunikują się poprawnie ze sobą.

Równocześnie należy przetestować narzędzia administracyjne, które posłużą do monitoringu i zarządzania pracą chmurowej aplikacji w jej docelowym środowisku. Jeśli tych procesów nie można przeprowadzić automatycznie, dział IT musi je wykonać ręcznie, a jest to dość pracochłonne zadanie.